vraag en antwoord
- Aan welke voorwaarden moet ik minstens voldoen met mijn project?
- Welke kennis en vaardigheden verwacht je van een inburgeraar?
- Welke kennis, vaardigheden en houding verwacht je van de vrijwillige coaches?
- Hoe zorg je voor een goede matching?
- Moet je een verzekering afsluiten voor je deelnemers?
- Gebruik je ook andere talen dan het Nederlands bij Samen Inburgeren bv. voor wervingsmateriaal ?
- Uitwisselingsmomenten: hoe en waarom?
- Hoe voorkom je dat mensen met andere motieven deelnemen, dat Samen Inburgeren gebruikt wordt voor andere – dan de gestelde - doelen?
- Voorzie je een vergoeding voor je vrijwilligers of voor de activiteiten van duo’s?
- Hoe ondersteun je duo’s om tot doelgerichte ontmoetingen te komen?
- Wanneer spreekt een inburgeraar voldoende Nederlands om deel te nemen?
- Kan iemand die een uitkering ontvangt meedoen?
- Hoe blijf je nieuwe deelnemers vinden? Hoe blijf je je initiatief permanent onder de aandacht houden?
Aan welke voorwaarden moet ik minstens voldoen met mijn project?
Wie een initiatief heeft dat de 4 spelregels respecteert mag de naam Samen Inburgeren en het logo vrij gebruiken. Je mag uiteraard ook een andere naam kiezen.
De spelregels:
- Een inburgeraar en een inburgeringscoach ontmoeten elkaar minstens tweewekelijks om samen iets te doen.
- Ze ontmoeten elkaar gedurende een vooraf bepaalde periode van minimum zes en maximum twaalf maanden.
- Zowel de inburgeraar als de inburgeringscoach stappen vrijwillig en kosteloos in.
- Samen inburgeren is politiek, religieus en ideologisch neutraal en beoogt geen winst voor de initiatiefnemers of deelnemers.
Welke kennis en vaardigheden verwacht je van een inburgeraar?
- Hij of zij kan zich verstaanbaar maken in het Nederlands en begrijpt Nederlands.
- Hij of zij begrijpt en staat achter het opzet van het initiatief Samen Inburgeren, de mogelijkheden en de beperkingen.
- Hij of zij is bereikbaar via telefoon of email.
Welke kennis, vaardigheden en houding verwacht je van de vrijwillige coaches?
Algemene kennis over het reilen en zeilen van de samenleving
De coach is vertrouwd met de lokale voorzieningen op het vlak van onderwijs, welzijn, opleiding, werk of vrije tijd, cultuur enzovoort
Geen specifieke kennis
Een coach moet niet over een specifieke kennis beschikken. Hij moet bijvoorbeeld niet alle sociale diensten of sportcentra in de buurt kennen. Wel is het goed als hij over de nodige vaardigheden beschikt zoals bijvoorbeeld informatie kunnen opzoeken of internet kunnen gebruiken om contactgegevens van sociale diensten of openingsuren van sportcentra te vinden.
Duidelijk Nederlands
Als de coach een te sterk dialect heeft zal hij of zij moeilijk verstaanbaar zijn voor een inburgeraar.
Open staan voor diversiteit, respect hebben, tolerant en ruimdenkend zijn
Een inburgeringscoach wil zeker geen politieke of religieuze ideeën opdringen
Luisteren en geduldig zijn
Een coach moet best wel wat geduld kunnen opbrengen, enerzijds omwille van de gebrekkige taalvaardigheid maar ook omdat het tot stand komen van de relatie wel wat tijd vraagt.
Creatief zijn om antwoorden te zoeken
Het komt de relatie ten goede wanneer een coach creatief kan omgaan met zijn eigen taalgebruik door bijvoorbeeld moeilijk woorden of zinnen te herformuleren of in de plaats van te zeggen “ik weet het niet”, op zoek gaat naar antwoorden.
Initiatief willen nemen
Zeker in het begin zal het vaak de coach zijn die de ontmoetingen regelt. Dit is niet altijd zo en kan ook veranderen naarmate ze elkaar beter kennen. Wie bijvoorbeeld initiatief neemt voor een nieuwe afspraak te maken zou best in evenwicht zijn. Het is dus niet de bedoeling dat de coach de ‘trekker’ wordt en blijft. l
Eigen grenzen bewaken
De coach moet durven aangeven waar zijn grenzen zijn en deze duidelijk communiceren. Wanneer een coach bijvoorbeeld laat vallen dat hij een verjaardagsfeestje geeft en de inburgeraar nodigt zichzelf uit, moet de coach bewaken dat hij zich goed blijft voelen en eventueel hierover praten.
Hoe zorg je voor een goede matching?
Zo’n matching doen, klinkt misschien moeilijk maar dat is het niet.
Als je als coördinator zelf de matching doet, dan doe je dit op basis van de informatie die je verzamelde bij de kennismaking. Bij het vormen van duo’s hou je vooral rekening met de wensen van de deelnemers zoals leeftijd, geslacht, woonplaats en wanneer men tijd kan vrijmaken. Hierna zoek je inburgeraars en inburgeringscoaches die gelijkaardige interesses hebben of gelijkaardige professionele achtergrond. In belangrijke mate zal je echter intuïtief duo’s gaan vormen en hou je rekening met persoonlijkheidskenmerken. Is iemand introvert of extrovert? Je zal waarschijnlijk niet voor iedereen iemand met een duidelijke gedeelde interesse vinden. Dat is niet erg. De deelnemers staan veelal open voor elkaar en tonen een grote bereidwilligheid om elkaar te leren kennen.
Je kan ook deelnemers zelf laten kiezen bijvoorbeeld door middel van een speeddate. In het handboek staan enkele aandachtspunten opgelijst.
Moet je een verzekering afsluiten voor je deelnemers?
Ja. Sinds januari 2007 is er een wet betreffende de rechten van vrijwilligers. Deze wet stelt dat organisaties aansprakelijk zijn voor schade aangericht door de vrijwilliger aan derden. Deze wet verplicht organisaties om een verzekering af te sluiten.
Ondanks het feit dat zowel de inburgeringscoaches als de inburgeraars vrijwillig deelnemen zijn voor de wet enkel de inburgeringscoaches ‘vrijwilligers’. Zij zetten zich in voor de inburgeraars. De inburgeraars zijn dan de begunstigden van het vrijwilligerswerk. Het is niet bij wet verplicht om ook voor hen een verzekering af te sluiten, uiteraard kan je dat wel voorzien.
De verzekering gaat over de momenten dat de duo’s met elkaar afspreken.
Ga na hoe jouw organisatie, of eventueel de partners waarmee je samenwerkt, de verzekering van vrijwilligers organiseert.
Is dit nieuw voor jou? Meer informatie vind je hier
Gebruik je ook andere talen dan het Nederlands bij Samen Inburgeren bv. voor wervingsmateriaal ?
Je kan ook andere talen gebruiken maar aangezien je inburgeraars zoekt met een basiskennis Nederlands is het in theorie niet nodig. Het is natuurlijk goed mogelijk dat een inburgeraar zich sneller zal aangesproken voelen door een flyer of affiche in eigen taal. Ook bijvoorbeeld gesprekken per telefoon of mails kunnen in een andere taal om misverstanden te voorkomen. Tijdens ontmoetingen praat je Nederlands. Je zal merken dat voor wie telefoneren in het Nederlands moeilijk gaat, het vaak wel lukt om Nederlands te praten en begrijpen wanneer je elkaar ontmoet. Soms kan je als coördinator ook al eens iets verduidelijken in een andere taal want het blijft wel heel belangrijk dat de inburgeraar de opzet van je initiatief begrijpt.
Uitwisselingsmomenten: hoe en waarom?
Naast informele ontmoetingsmomenten kan je ook uitwisselingsmomenten voorzien. Hierbij creëer je bewust momenten waarbij deelnemers bij elkaar ten rade kunnen gaan en nieuwe ideeën en inspiratie opdoen. Deze uitwisselingsmomenten of intervisies gebeuren in een groep van gelijken waarbij leren uit ervaringen en van elkaar centraal staan.
Je kan deze uitwisselingsmomenten of zelf begeleiden of iemand extern vragen om dit te doen.
Er zijn heel wat voordelen verbonden aan het organiseren van uitwisselingsmomenten in een initiatief Samen Inburgeren:
- Ontmoetingen tussen mensen die in ‘dezelfde boot’ zitten dragen bij tot een gevoel van erkenning.
- het heeft een motiverend effect.
- Het is inspirerend en verrijkend voor deelnemers om de verhalen en situaties van anderen te horen.
- Wanneer iemand op zoek is naar tips of manieren zoekt om met een bepaalde situatie om te gaan, kunnen ze naast de coördinator om, dit ook bespreken met de andere deelnemers. Zij spreken immers vanuit gelijkaardige ervaringen.
- Door problemen of vragen in groep te bespreken krijg je inzicht in de eigen denkwijze/probleembenadering.
- Je kan de eigen aanpak toetsen
Hoe ga je te werk?
Je kiest voor wie je uitwisselingsmomenten wil organiseren. Enkel voor de coaches of lijkt het je ook goed om voor de inburgeraars een klankbord te voorzien?
Breng je alle deelnemers samen of zijn er aparte momenten voor de inburgeringscoaches en voor de inburgeraars?
-
Voordelen apart:
- Zowel de aanpak als het taalgebruik kunnen op maat aangepast worden. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld complexe zaken besproken. Door het feit dat hun inburgeraars er niet bij zijn kunnen ze vrijer praten.
- Deelnemers zullen meer open hun ervaringen delen.
- Deelnemers zullen meer leren van diegenen die in eenzelfde rol zitten
-
voordelen alle deelnemers samen:
- Je benadrukt eerder de gelijkwaardigheid van de deelnemers van samen Inburgeren die samen een proces doorlopen.
- Je hebt organisatorisch minder werk.
- De duo’s hoeven niet samen in eenzelfde gespreksgroep te zitten. Ook hier weer zal dit drempel verlagend werken om openlijk te kunnen spreken.
Tips
- Benadruk en stimuleer de vertrouwelijke sfeer
- Als je bijvoorbeeld één sessie ’s morgen en één sessie ’s avonds plant dan kan iedereen die wil komen.
Welke thema’s kunnen aan bod komen?
- Afspraken maken
- Initiatief nemen
- Taalgebruik
- Activiteiten
- Rol en verhouding
- Doorverwijzen
- Effect
- …
Hoe doe je het?
Een uitwisselingsmoment begeleiden vraagt dat je kunt inspelen op wat de deelnemers zeggen. Het is belangrijk dat jij als begeleider de uitwisseling faciliteert en helder samenvat wat er gezegd en geleerd is.
Wil je inspiratie? Er zijn verschillende methoden en werkwijzen voor intervisie te vinden via internet. Enkele bekende manieren zijn:
- De Incidentmethode.
- De krachtenveldanalyse.
- De profielbeschrijving.
- De themagecentreerde interactie.
- De Balantmethode.
- De Raguse methode.
- De Socratische methode.
- De critical incidents methode.
Hoe voorkom je dat mensen met andere motieven deelnemen, dat Samen Inburgeren gebruikt wordt voor andere – dan de gestelde - doelen?
Eerst en vooral zorg je ervoor dat je je doelstellingen voldoende duidelijk communiceert. Dat doe je niet alleen in je promotiemateriaal, maar ook tijdens de ontmoetingen en opvolgingsgesprekken met deelnemers.
Bij de kennismaking vraag je zowel naar de motieven als naar de verwachtingen van de deelnemer. Zeker bij individuele kennismakingsgesprekken kan je bij twijfels doorvragen. Als coördinator moet je een kandidaat deelnemer dan eventueel afwijzen. Indien mogelijk kan je doorverwijzen naar andere initiatieven.
Sowieso zorg je er verder ook voor dat je bereikbaar bent en dat je de deelnemers goed opvolgt. Zo kan je allerhande signalen opvangen en waar nodig actie ondernemen. Ook tijdens informele groepsbijeenkomsten ben je beschikbaar en kan je opvangen wat er eventueel misloopt.
Voorzie je een vergoeding voor je vrijwilligers of voor de activiteiten van duo’s?
Samen Inburgeren is gebaseerd op een vrijwillige inzet. Je kan kiezen voor een onkostenvergoeding maar geef zeker ook tips voor activiteiten die gratis zijn. Ideeën vind je hier (site) maar je kan ook lokale mogelijkheden verzamelen en meegeven aan je deelnemers.
Als je een vergoeding wil voorzien, stel dan zeker eerst de volgende vragen:
- Hoeveel kan je geven? Is een bovengrens per deelnemer of per jaar vastgelegd?
- Welke activiteiten kunnen vergoed worden?
- Kan je deze vergoeding ook de volgende jaren voorzien aan alle deelnemers?
- Waarom voorzie je een vergoeding?
- Komt dit de motivatie ten goede?
- Brengt dit niet meer administratie mee voor jou?
- Moeten de deelnemers dan elke keer hun onkostenbewijzen binnen brengen voor je boekhouding?
Hoe ondersteun je duo’s om tot doelgerichte ontmoetingen te komen?
Wie deelneemt aan Samen Inburgeren kiest voor meer dan enkel taal oefenen door te praten over thema’s en alledaagse dingen. Ontmoetingen in het kader van Samen Inburgeren hebben tot doel het inburgeringsproces te bevorderen, een proces dat voor elke inburgeraar anders is. Het is een proces zonder een duidelijk einde. De inburgeraar kan enkel zelf aanvoelen waar hij staat in dat proces, of hij of zij al dan niet al een groot deel van het proces achter de rug heeft enzovoort.
Het is voor inburgeraars echter vaak helemaal niet evident om te formuleren wat ze nu juist willen leren of om te formuleren welke doelen ze met hun deelname aan Samen Inburgeren hopen te bereiken.
Het beter Nederlands spreken is meestal wel een duidelijk doel. Daarnaast zal men bijvoorbeeld ook al eens zeggen dat men meer wil weten over de geschiedenis of over de gewoonten van de Vlamingen. Met uitzondering van beter Nederlands spreken zijn de doelen, aan welke aspecten van het inburgeringsproces gewerkt moet worden, dus vooraf heel vaak niet gekend.
Het is wel heel belangrijk dat je de bedoeling van Samen Inburgeren voor alle partijen van bij het begin duidelijk communiceert. Dus ook al is het moeilijk voor de inburgeraar om de stappen die hij of zij wil zetten te formuleren voor de start, het is belangrijk dat de inburgeraar begrijpt dat het over meer dan Nederlands spreken gaat en niet enkel over toevallig allerlei dingen bijleren. De inburgeraar moet weten dat de vragen die hij of zij heeft centraal staan. Dat hij of zij zelf mee verantwoordelijk is voor het resultaat van het parcours dat met de inburgeringscoach wordt afgelegd.
Je kan de inburgeringscoach aanraden om bijvoorbeeld actief vragen stellen aan de inburgeraar om er zo achter te komen op welke terreinen hij nog ondersteuning nodig heeft. Wijs hem er ook op dat hij alledaagse kleine zaken kan aangrijpen om vragen te stellen. Bijvoorbeeld: De coach ziet een heel aantal doktersbriefjes aan een prikbord hangen bij de inburgeraar thuis. De inburgeraar weet best wel waar hij ze naartoe moet brengen maar verteld dat de openingsuren van het ziekenfonds hem niet goed uitkomen en dat hij daarom zijn doktersbriefjes niet kan binnenbrengen. Dit is een gelegenheid waarop de inburgeringscoach uitleg kan geven over de brievenbus en andere diensten waar je niet perse naartoe moet zoals online diensten.
Wanneer spreekt een inburgeraar voldoende Nederlands om deel te nemen?
Het Huis van het Nederlands hanteert taalbeheersingsniveaus zoals 1.1, 1.2, enzovoort. Niet iedere inburgeraar kent zijn of haar niveau volgens deze codes. Daarom is het aan jou als coördinator om het taalniveau te gaan inschatten tijdens het kennismakingsgesprek . Enkel als richtlijn maar niet als voorwaarde zou je kunnen zeggen dat inburgeraars best minimum een niveau 1.2 hebben om deel te nemen aan inburgeringscoaching.
is bereid om een gesprekje te voeren in het Nederlands
Als het taalniveau te laag is, zal de communicatie stroef zijn en mogelijk frustrerend. Het is aangewezen dat de inburgeraar een basiskennis van het Nederlands beheerst. Niet-verbale communicatie kan beperkte taalkennis voor een belangrijk deel opvangen. Een basiskennis is ook nodig omdat het bij inburgeringscoaching gaat om op een spontane manier met inburgeraars te communiceren. Daarom kan je als coördinator een inburgeraar soms best aanraden om te wachten met instappen tot het niveau Nederlands beter is. Niet iedereen mag zomaar vrijwilligerswerk doen. Uitgebreide informatie vind je hier Let op: als organisator moet je de betrokkene erop attent maken dat hij de betreffende instanties moet contacteren en/of om toelating vragen. Het is belangrijk om te bedenken dat je dit niet alleen kunt en dat contacten met andere organisaties leggen tijd vraagt. Je kan werken via tussenpersonen zoals leerkrachten, OCMW- medewerkers, integratie- en diversiteitsmedewerkers... Zij kunnen jouw initiatief bij hun publiek voorstellen. Het voordeel is dat je hier zelf minder tijd in moet investeren. Een aandachtspunt is dat je goede afspraken moet maken met de tussenpersoon zodat zij weten wie je zoekt en waarvoor, hoe de doorverwijzing van geïnteresseerden zal gebeuren en bij wie ze terecht kunnen voor meer informatie. Bereid met de tussenpersoon alles grondig voor. Bezorg de tussenpersoon ook materiaal om uit de delen aan de personen die zullen worden aangesproken. Neem regelmatig terug contact op om deze materialen eventueel aan te vullen en om te vragen of alles goed verloopt. Enkele mogelijke organisaties of tussenpersonen die je kan contacteren:
Kan iemand die een uitkering ontvangt meedoen?
Hoe blijf je nieuwe deelnemers vinden? Hoe blijf je je initiatief permanent onder de aandacht houden?